Czy szkoła może udostępnić dane na temat liczby uczniów i innych mieszkających pod danym adresem?

Ostatnio my, inspektorzy ochrony danych w szkołach i placówkach oświatowych, zastanawiamy się, czy zasadne są kierowane do tych podmiotów żądania udostępnienia organowi prowadzącemu informacji dotyczących liczby uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych zamieszkałych pod danym adresem, ze wskazaniem nazwy ulicy, numeru budynku i mieszkania, w celu weryfikacji liczby osób zamieszkujących na danej nieruchomości, wytwarzających odpady komunalne.

W przedstawionej sprawie należy kierować się przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2010 z późn. zm). Przepisy te określają, jakie informacje i z jakich źródeł mogą być pozyskiwane w związku z realizacją zadań gminy w zakresie utrzymania czystości i porządku, w tym zapewnienia odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów. Wszelkie działania gminy powinny zatem korespondować z tymi przepisami.

Zgodnie z art. 6c ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gminy zobowiązane są do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, w których zamieszkują mieszkańcy. Przepis art. 6m ust. 1 tej ustawy obliguje właścicieli nieruchomości do złożenia do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w określonym terminie.

Jednocześnie rada gminy może w drodze uchwały (jako aktu prawa miejscowego w rozumieniu art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej) nakładać na mieszkańców – właścicieli nieruchomości – pewne obowiązki w zakresie konieczności przedkładania informacji służących do ustalenia wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, z uwzględnieniem art. 6m ust. 1a i 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.  Zatem art. 6m ust. 1a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wskazuje, że deklaracja zawiera dane niezbędne do określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Stosownie zaś do art. 6m ust. 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy określając wzór deklaracji może wymagać podania następujących danych:

1) imię i nazwisko lub nazwę właściciela nieruchomości oraz adres miejsca zamieszkania lub siedziby,

2) adres nieruchomości,

3) dane stanowiące podstawę zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

4) numer telefonu właściciela nieruchomości,

5) adres poczty elektronicznej właściciela nieruchomości,

6) inne informacje niezbędne do wystawienia tytułu wykonawczego,

7) informacje dotyczące posiadania kompostownika przydomowego i kompostowania w nim bioodpadów stanowiących odpady komunalne.

Z powyższego nie wynika możliwość pozyskiwania przez gminy danych osobowych osób zamieszkujących daną nieruchomość. Przepisy te nie dają podstawy pozyskiwania danych w zakresie szerszym niż wyżej określony w przepisie czy też pozyskiwania danych osobowych z innych źródeł.

Warto wspomnieć, iż nawet przyjmowane przez rady gminy w uchwale rozwiązania nie mogą nakładać  praw i obowiązków nie wynikających z ustawy, zarówno dla organów gminy jak i mieszkańców gminy – właścicieli nieruchomości. Ukształtowanie przedmiotowych obowiązków w zakresie przetwarzania danych osobowych w sposób dowolny, wbrew pierwotnym uprawnieniom ustawowym, będzie oznaczać naruszenie zasad wynikających z rozporządzenia 2016/679 (legalizmu, proporcjonalności i celowości).

Na marginesie należy nadmienić, że w ostatnim czasie Prezes UODO wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, wskazując na konieczność respektowania w treści uchwał organów jednostek samorządu terytorialnego, określających wzory deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, przepisów o ochronie danych osobowych.

2020-03-05